Fossiele energiebedrijven dreigen met tweede doemscenario nu eerste niet uitkomt

22-01-2015 '} {seo_descr}

“Duitsland twist over financiering van onrendabele kolencentrales” zo kopte het FD op 22 januari 2015. De grote Duitse stroomproducenten Eon en RWE roepen om het hardst dat zij subsidies moeten krijgen om hun kolencentrales niet in de mottenballen te zetten. En wees gewaarschuwd: de gevolgen zijn niet te overzien wanneer wij onze kolencentrales echt uitzetten, aldus Eon topman Johannes Teyssen.

Een jaar geleden waren Eon en RWE ook al om subsidies aan het vragen, maar toen als lid van de Margritte groep. Destijds probeerden ze de publieke opinie te beïnvloeden door in te zetten op black-outs. Immers; wanneer zij hun kolencentrales uit zetten, is er onvoldoende vermogen beschikbaar om op een bewolkte, windstille dag voldoende elektriciteit te produceren. De situatie in België, waar een gebrek aan capaciteit dreigt als gevolg van het stilleggen van de kerncentrales, was koren op hun molen. Wat zou het ze goed uitkomen wanneer België daadwerkelijk geconfronteerd zou worden met stroomuitval. Daarmee wordt het bewijs geleverd dat de maatschappij de kolencentrales van de energiegiganten écht nodig heeft.

Maar de werkelijkheid is anders. Ondanks sabotage in één van de kerncentrales, is er tot op heden niets aan de hand in België. De dinosaurussen van de energiemarkt gooien daarom nu maar over een andere boeg: elektriciteit wordt onbetaalbaar voor de consument! Want wat denkt u wat er gebeurt wanneer de elektriciteitsprijs op sommige dagen stijgt naar 3.000 euro per Megawattuur terwijl deze normaal gesproken 60 euro per Megawattuur is, zo vraagt Teyssen zich af.

Er gebeurt dan helemaal niets. Althans, niet voor de consument. Die krijgt zijn nota gewoon op basis van profieldata met een vaste prijs voor een periode van een kwartaal, half jaar, jaar of zelfs drie jaar. Voor het grote energiebedrijf gebeurt er echter wel van alles: bij het tot stand komen van een prijs van 3.000 euro is er altijd een dikke winnaar en tegelijkertijd een dikke verliezer omdat de ene het tegen die mooie hoge prijs kan verkopen en de andere het tegen die vervelend hoge prijs moet kopen. Het is dus vooral zaak om aan de goede kant te zitten.

Eon en RWE voeren een verloren strijd. Minister van economische zaken Sigmar Gabriel ziet de noodzaak van subsidies voor fossiele centrales niet en hij heeft groot gelijk.

Op dit moment wordt het opwekken van duurzame energie flink gestimuleerd middels subsidies. Als gevolg hiervan is er op bepaalde momenten in het jaar een forse opwek aan duurzame energie die op dat moment tot hele lage en zelfs negatieve prijzen leiden. De structureel lage energieprijzen worden veroorzaakt door een forse, structurele overcapaciteit aan fossiele opwek. In de jaren tot en met 2008, en zelfs daarna nog toen de energieprijzen ruimschoots halveerden, is er tientallen miljarden geïnvesteerd in nieuwe kolen- en gascentrales. Na 2008 is de vraag naar elektriciteit echter gedaald en is er een forse mismatch ontstaan waardoor fossiele centrales in de mottenballen zijn gezet en er fors is afgeschreven op de waarde van de bezittingen van energiebedrijven.

Eon is tot op heden het enige energiebedrijf dat hier, pas recent, op heeft geacteerd door het bedrijf te gaan splitsen in een duurzaam energiebedrijf en een fossiel bedrijf. Dit laatste wil men zo snel mogelijk afstoten. Vanuit dat perspectief is de roep van Eon om subsidies niet zo vreemd: ze wil voorkomen binnen nu en twee jaar tientallen miljarden af te moeten schrijven wanneer zij hun fossiele centrales aan de straatstenen niet kwijt kunnen.

Eon doet er echter beter aan om de roep om subsidies op fossiel te stoppen. Ook in het belang van hun aandeelhouders in het, straks, duurzame energiebedrijf. Subsidies op fossiele centrales zullen ervoor zorgen dat deze in stand blijven waardoor de prijzen ook laag blijven. Er blijft immers overcapaciteit. Er worden twee subsidiestromen gecreëerd die elkaar tegenwerken: door de subsidies op fossiel moet duurzaam ook gesubsidieerd blijven. Hierdoor is de consument pas echt de dupe: die moet nu voor beide subsidies betalen terwijl de impasse niet wordt doorbroken

Het is spijtig voor Eon en RWE en al die anderen, maar die subsidies komen er niet. De hoge prijzen waar Teyssen aan refereert, gaan alleen maar helpen omdat meer volatiliteit leidt tot hogere risicopremies waardoor de prijzen gaan stijgen. Dit heeft als voordeel dat duurzame energieproductie minder gesubsidieerd hoeft te worden omdat het eerder rendabel is. Per saldo is de consument juist goedkoper uit. Zelfs bij die incidentele energieprijs van 3.000 euro.

Terug naar overzicht