De postcoderoos wordt wél een succes

12-03-2017 '} {seo_descr}

26 december 2016

Iets meer dan een jaar geleden schreef ik mijn column “2016 wordt het jaar van de postcoderoos”.

In deze column uitte ik mijn twijfels over de uitspraak van minister Kamp dat de nieuwste aanpassing van de Regeling Verlaagd Tarief, 100% korting op de energiebelasting,  leidt tot 175 nieuwe projecten in de jaren 2016-2017.

Op het moment van schrijven van mijn vorige column hadden de ‘commerciële’ ontwikkelaars 20 projecten op hun websites staan met een potentieel van 28.500 zonnepanelen. Ruim 21.000 panelen hiervan werden destijds aangekondigd door Energie van Hollandse Bodem en Zonsupport, twee partijen die allebei in het jaar 2016 niet eens voorkomen in de Lokale Energie Monitor.

Stand van zaken

Inmiddels zijn we een jaar en 38 projecten verder, is de Regeling Verlaagd Tarief drie jaar actief en staat de teller volgens de Lokale Energie Monitor 2016 op 55 postcoderoosprojecten.

 De 55 postcoderoosprojecten, waarvan niet helemaal duidelijk is of ze allemaal al echt gerealiseerd zijn, hebben volgengs de Lokale Energie Monitor samen een opgesteld vermogen van 4,1 MW.

Terugkijkend op de eerste drie jaren van de Regeling Verlaagd Tarief, zien we dus dat:

• het aantal gerealiseerde projecten in een jaar ongeveer een factor drie hoger is dan het aantal gerealiseerde projecten in het daar voorgaande jaar;
• het gemiddelde vermogen per gerealiseerd project op 72 kWp zit. Dit is bijna twee keer hoger dan het gemiddelde vermogen van de eerste projecten in 2014 (42 kWp);
• het gemiddeld aantal deelnemers per project 33 is;
• het gemiddeld vermogen per deelnemer ongeveer 2.250 Wp is.

Prijzen

De prijzen om te participeren worden doorgaans aangegeven als een ‘prijs per paneel’. Voor de Regeling Verlaagd Tarief moet de coöperatie economisch en juridisch eigenaar zijn én blijven van de installatie, dus feitelijk worden er geen panelen verkocht door de coöperaties maar participaties.

De prijs per participatie verschilt meestal per project en varieert in 2016 tussen de € 225,- per participatie voor 240 kWh per jaar en € 690,- per participatie voor 400 kWh per participatie.

Het bijzondere is wel dat de deelnemers in bijna alle gevallen een rendement wordt voorgespiegeld van 4% tot 5% per jaar en een terugverdientijd onder de 10 jaar ligt, ondanks dit forse verschil in de prijs per participatie en de beloofde opbrengst in kWh.

Redenen voor succes

Met slechts 55 projecten en net 4 MW gerealiseerd vermogen, kunnen we nog niet stellen dat de Regeling Verlaagd Tarief een doorslaand succes is. Desalniettemin blijf ik positief en ga ik ervan uit dat er de komende jaren meer postcoderoosprojecten bijkomen. Ik zal je ook vertellen waarom ik dit denk.

De regeling zelf

De eerste, belangrijke reden is de Regeling Verlaagd Tarief zelf. Deze is sinds de invoering ieder jaar verbeterd en biedt nu 100% korting op de energiebelasting in de eerste schijf (tot en met 10.000 kWh verbruik). Uit het eerdere overzicht blijkt ook dat er ieder jaar meer postcoderoosprojecten gerealiseerd worden, mede dankzij de verbeteringen aan de regeling zelf.

De business case voor postcoderoosprojecten is in grote mate afhankelijk van de korting op én de hoogte van de energiebelasting in de eerste schijf. Gelukkig wordt de energiebelasting voor het verbruik van elektriciteit per 1 januari 2017 weer ‘gewoon’ verhoogd. Hierdoor wordt de business case van postcoderoosprojecten weer wat beter ten opzichte van de business case in 2016.

Ondanks het feit dat velen de Regeling Verlaagd Tarief nog steeds een gedrocht vinden, valt de praktijk best mee en heb je een aanwijzing van de belastingdienst snel binnen wanneer je van tevoren je werk goed hebt gedaan.

De prijs van zonnepanelen

Een tweede belangrijke reden is de ontwikkeling van de prijs van zonnepanelen. Ondanks de invoering van de Minimal Import Price (MIP) door de EU voor Chinese panelen, is de prijs van zonnepanelen het afgelopen kwartaal weer keihard gedaald. Zo hard zelfs dat wij nu projecten in kunnen kopen voor € 0,85 per Wattpiek waar we een half jaar geleden nog € 1,- per Wattpiek voor betaalden.

Stel dat een paneel van 270 Wattpiek (lees participatie) € 300,- kost en het deze per jaar 248 kWh oplevert en het lid alleen het voordeel van de energiebelasting geniet. Dan is het rendement op zijn investering 4,9% per jaar, vijftien jaar lang.

Bij een prijsdaling van 15% kost een paneel geen € 300,- meer maar nog maar € 255,- en daardoor stijgt het rendement van 4,9% per jaar naar 7,4% per jaar. En hierbij is nog niet eens rekening gehouden met de eerder genoemde stijging van de energiebelasting.

Netbeheerders

Een derde belangrijke reden is de rol van de netbeheerders. Waar de meeste netbeheerders in 2014 en 2015 en sommigen zelfs nog in 2016 zoekende waren naar hun rol en prijsvorming, zien we in 2016 echt een belangrijke verandering. In de eerste plaats is er inmiddels veel meer duidelijkheid over de kosten van een aansluiting voor een postcoderoosproject en in de tweede plaats is de opvolging van de netbeheerders nu niet alleen beter maar ook een stuk sneller.

Op basis van eigen ervaringen vind ik Enexis absoluut koploper op korte voet gevolgd door Alliander. Vooral bij grondgebonden locaties is Enexis zeer meedenkend en creatief waardoor ook combinaties met SDE+ en de Regeling Verlaagd Tarief te maken zijn.

Energiebedrijven

De laatste belangrijke reden is de opstelling van de energiebedrijven. De postcoderooscoöperatie moet een stroomafnamecontract (PPA) sluiten met een energiebedrijf. Bij veel postcoderoosprojecten zie je dat deelnemers verplicht moeten overstappen naar het energiebedrijf dat de stroom afneemt, vaak omdat de coöperatie dan een overstapvergoeding krijgt. Wettelijk is dit echter geen verplichting.

Een rondvraag langs de energiebedrijven leert ons dat het gros van hen de energiebelasting kosteloos verrekent op de energienota wanneer een klant van hen meedoet in een postcoderoosproject waarbij de stroom van het project door een ander energiebedrijf wordt afgenomen.

Voor dit artikel zijn de volgende energiebedrijven aangeschreven:

BudgetEnergie, Delta, De Unie, Eneco, EnergieDirect, Engie, E.On, Essent, Greenchoice, Huismerk Energie, Nederlandse Energie Maatschappij, Nuon, Oxxio, Powerpeers, Pure Energie, Qurrent, Servicehouse en Vandebron.

De vragen die hen gesteld zijn, zijn als volgt:

• Verrekenen jullie voor een bestaande klant die meedoet aan een postcoderoosproject waar jullie NIET de PPA hebben wel de energiebelasting?
• Onder welke voorwaarden doen jullie dit? Wat moet de klant (of de energiecoöperatie) allemaal aanleveren?
• Brengen jullie er kosten voor in rekening?
• Mag ik vermelden dat jullie hier zo mee omgaan of moet ik de input anonimiseren?

Energiebedrijven die nog reageren, worden nog toegevoegd aan onderstaande opsomming.

Budget Energie verrekent de energiebelasting voor bestaande klanten die meedoen met een postcoderoosproject waarin het niet zelf de PPA heeft en brengt hiervoor geen kosten in rekening, niet naar haar klanten en niet naar de energiecoöperatie.

Om dit te faciliteren heeft Budget Energie de beschikking van de inspecteur waaruit blijkt dat de coöperatie in aanmerking komt voor de postcoderoosregeling nodig, een verklaring van de coöperatie dat de coöperatie voldoet aan de postcoderegeling en inzicht in geproduceerde elektriciteit inclusief toewijzing aan de betreffende klant plus de EAN-code en zijn of haar postcode.

Delta verrekent de energiebelasting ook kosteloos, zowel voor haar klanten als voor een energiecoöperatie. Sterker nog: in januari wordt het eerste project opgeleverd waar Delta aan meewerkt.

Delta heeft het volgende nodig om de energiebelasting te kunnen verrekenen:

• het project moet goedgekeurd zijn door de Belastingdienst;
• de startdatum van het project, zodat Delta de klant in juiste afrekengroep kan plaatsen;
• jaarlijks een bestand in een Delta-format aanleveren met daarin:
• het klantnummer;
• de periode waarover de kWh’s zijn opgewekt; en
• het aantal kWh's waarover de energiebelasting verrekend moet worden.

DE Unie verrekent de energiebelasting voor bestaande klanten die meedoen met een postcoderoosproject waarin het niet zelf de PPA heeft en brengt hiervoor geen kosten in rekening, niet naar haar klanten en niet naar de energiecoöperatie.

DE Unie heeft alleen een overzicht nodig vanuit de coöperatie van het aan de betreffende klant toe te rekenen verbruik.

Eneco verrekent de energiebelasting voor bestaande klanten die meedoen met een postcoderoosproject waarin het niet zelf de PPA heeft en brengt hiervoor geen kosten in rekening, niet naar haar klanten en niet naar de energiecoöperatie. Eneco heeft hiervoor zelfs een overeenkomst opgesteld waarin onder andere de vertrouwelijkheid én de juistheid van data wordt geborgd.

Engie verrekent vanaf komend jaar (2017) ook de energiebelasting voor haar klanten die meedoen in een postcoderoosproject waarin zij niet zelf de PPA hebben.

De gegevens die Engie nodig heeft, zijn:

• naam, adres en woonplaats bewuste coöperatie;
• afschrift van de beschikking van de Belastingdienst waarin staat dat de bewuste coöperatie is aangewezen als coöperatie die is goedgekeurd conform de Postcoderoosregeling;
• een schriftelijke verklaring van de coöperatie dat de coöperatie, de productie-installatie en de onroerende zaken voldoen aan de voorwaarden en beperkingen van de Postcoderoosregeling;
• een opgaaf van de coöperatie met productiecijfers en toegewezen productie aan leden voor de te verrekenen productieperiode.

Engie brengt geen kosten in rekening voor deze dienstverlening.

E.On draagt lokale duurzame-energie-projecten een warm hart toe en heeft op dit moment twee projecten onderhanden. Om te voorkomen dat er nu wordt geïnvesteerd in een systeemaanpassing terwijl de methodiek van verrekening nog niet geheel duidelijk is, is E.On in overleg met de belastingdienst over de correcte verwerking van de korting op de energiebelasting op de energienota. Zodra de belastingdienst hierover een eenduidige en voor alle energiebedrijven geldende uitspraak over doet, zal E.On de Regeling Verlaagd Tarief gaan verwerken. Pas wanneer de impact hiervan bekend is, wordt besloten of E.On hier al dan niet kosten voor in rekening brengt.”

Greenchoice heeft als enige vereiste dat de coöperatie die dit project runt, hen jaarlijks (het liefst over een periode van 12 maanden) een overzicht stuurt van de deelnemers die klant zijn van Greenchoice met de aan hen toerekenbare opgewekte energie. Greenchoice gaat dit vervolgens intern toetsen aan verbruik en sturen een aparte nota voor de korting op de energiebelasting. De reden om voor een losse nota te kiezen, in plaats van op de jaarnota, is omdat het kan voorkomen dat klanten net hun jaarnota hebben ontvangen wanneer Greenchoice het verrekenverzoek ontvangt, waardoor ze anders bijna 12 maanden op hun korting zouden moeten wachten. Op deze manier krijgen zij de verrekening binnen enkele weken nadat Greenchoice het verrekenverzoek ontvangen heeft.

Huismerk Energie verrekent de postcoderoosregeling zowel voor klanten die deelnemen aan initiatieven waarmee Huismerk Energie een samenwerking heeft als initiatieven waarmee Huismerk Energie geen samenwerking heeft. In dit laatste geval dient de klant een aantal zaken aan te leveren:

• een afschrift van de beschikking van de inspecteur waaruit blijkt dat de coöperatie in aanmerking komt voor de postcoderoosregeling in het tijdvak;
• een verklaring van de coöperatie dat de coöperatie voldoet aan de voorwaarden en beperkingen van de regeling; en
• informatie van de coöperatie over haar leden die bij Huismerk Energie klant zijn met verbruik, ean code en postcode.

Huismerk Energie verrekent de energiebelasting kosteloos.

NLE verrekent de energiebelasting voor haar klanten kosteloos wanneer deze meedoen in een postcoderoosproject.  Hierbij maakt NLE een specificatie van elke correctie op de in rekening gebrachte energiebelasting en sturen deze als (credit)factuur toe naar de klant.

NLE heeft de volgende zaken nodig: 

• Een door de cooperatie verstrekte specificatie van het aan de klant toegewezen deel van de opwek (hierin moeten de naam- en adresgegevens van de klant, het toegewezen deel van de opwek, het kalenderjaar waarop het betrekking heeft en de EAN-code van de klant vermeld worden).
• Een kopie van de beschikking van de inspecteur van de Belastingdienst waarin de betreffende cooperatie wordt aangewezen als deelnemer aan de Regeling Verlaagd Tarief (postcoderoosregeling).

Powerpeers is van mening dat, ongeacht of de PPA met de betreffende leverancier gesloten is, de postcoderoos verwerkt moet kunnen worden door elke leverancier. Dit zal het succes van de regeling namelijk vergroten omdat daardoor de drempel verlaagd wordt voor de investeerders. Daardoor zal er meer duurzame opwek in NL komen, wat Powerpeers uiteraard toejuicht. Daarbij vindt Powerpeers ook dat de regeling te nauw is gesteld en pleit ervoor dat dit niet alleen binnen een postcoderoos (of –rups) geldt, maar over heel Nederland. Daarmee pleit Powerpeers dus impliciet voor virtueel salderen door heel Nederland.

Gezien de opstartfase waar Powerpeers in zit, is ze momenteel nog niet zover dat ze de postcoderoos kan verwerken. Powerpeers heeft wel op de planning staan om te implementeren in de eerste helft van 2017. De strekking van de inrichting bij Powerpeers zal zijn dat de energiecoöperatie (of de partij die voor de energiecoöperatie de administratie beheert) jaarlijks een overzicht stuurt van alle leden die bij Powerpeers zitten (of gezeten hebben) met de benodigde gegevens (naam, adres, EAN, aandeel etc.). Op basis daarvan zal Powerpeers de belasting verrekenen. Uiteraard geldt dit alleen als Powerpeers van de coöperatie ook de benodigde juridische documenten heeft die bewijzen dat de regeling van toepassing is op het project waar hun klant in geïnvesteerd heeft.

Pure Energie ondersteunt kosteloos de teruggaaf van de EB ongeacht of ze de onderliggende PPA heeft. Pure Energie is van mening dat dit soort initiatieven meehelpen aan een verdere uitbouw van de verduurzaming, precies waar Pure Energie voor staat!

Wat heeft Pure Energie nodig?

• afschrift van de aanwijzing van de Belastingdienst waarin staat dat ze is goedgekeurd conform de Postcoderoosregeling; en
• een opgaaf van de coöperatie met productiecijfers en toegewezen productie aan leden voor de te verrekenen productieperiode.

De teruggaaf wordt door middel van een creditnota, na afloop van een productiejaar uitbetaald.

Qurrent wil deelname aan een postcoderoosproject voor al haar klanten kunnen ondersteunen en vraagt hiervoor de volgende zaken:

• inzicht in de aanwijzing van de belastingdienst;
• inzicht in de opgewekte elektriciteit; en
• bewijs dat de Garanties van Oorsprong (GvO’s) zijn gecrediteerd.

Wanneer dit is aangeleverd, verrekent Qurrent de energiebelasting en brengt hiervoor geen kosten in rekening.

Servicehouse verrekent de energiebelasting voor klanten die meedoen aan een ander postcoderoosproject op de eerstvolgende jaarnota die volgt op de verbruiksperiode. Servicehouse heeft hiervoor de volgende gegevens nodig:

• Een afschrift van de beschikking van de belastingdienst waaruit blijkt dat de coöperatie is aangewezen voor deze regeling, met daarbij een schriftelijke verklaring dat zij voldoen aan de gestelde voorwaarden en beperkingen die betrekking hebben op deze regeling.
• Een “ledenverklaring” vanuit de coöperatie met daarin de productieperiode en de hoeveelheid elektriciteit toegekend aan de genoemde EAN van de klant.

Ook Servicehouse verrekent de energiebelasting zonder hiervoor kosten in rekening te brengen.

Inmiddels geven Essent en energiedirect.nl wel de mogelijkheid om teruggaaf van belasting te regelen. Essent en energiedirect.nl klanten die gebruik willen maken van de regeling,  kunnen de contactgegevens van de coöperatie doorgeven aan onze klantenservice. Essent en energiedirect.nl sluiten contracten af met energie coöperaties, zodat de verrekening kan plaatsvinden.

Oxxio heeft veel veel bewondering voor mensen die hun eigen energie opwekken. Het is op termijn supervoordelig en bovendien goed voor het milieu. Oxxio vindt dat een belangrijk thema en is daarom afgelopen jaar overgestapt op 100% Europese windstroom. Helaas is het voor Oxxio momenteel niet mogelijk om mee te werken aan de postcoderoosregeling. Dit vergt een (kostbare) aanpassing van hun systemen maar Oxxio blijft het initiatief met interesse volgen.

Beweging

Naast het feit dat de meeste energiebedrijven de Regeling Verlaagd Tarief inmiddels omarmen, zien we ook een andere beweging.

Eneco heeft Zonnehub opgericht en Servicehouse heeft Postcodestroom opgericht. Beide zijn een landelijke coöperatie waarin meerdere postcoderoosprojecten worden ontwikkeld en waaraan iedereen mee kan doen mits wordt voldaan aan de voorwaarden van de Regeling Verlaagd Tarief. Het eerste Zonnehub-project wordt in Etten-Leur ontwikkeld en de eerste Postcodestroom-projecten  in Breda en in Amersfoort.

Voor alle drie de projecten kan op dit moment nog worden ingeschreven.

Meer projecten met een beter rendement

Het goede nieuws is dus dat postcoderoosprojecten in steeds minder mate afhankelijk worden van het overstappen van alle leden naar één energieleverancier. Enerzijds omdat steeds meer energiebedrijven de Regeling Verlaagd Tarief kosteloos faciliteren, anderzijds omdat de business case steeds beter wordt. De energiebedrijven die de Regeling Verlaagd Tarief nog steeds niet omarmen, zullen dus steeds vaker klanten kwijtraken omdat hun klanten juist wel overstappen naar het energiebedrijf dat de stroom van de zonnepanelen afneemt.

Ik ben daarom positief gestemd over de ontwikkeling van postcoderoosprojecten in 2017.

Wanneer de lijn wordt doorgetrokken, mogen we ervan uitgaan dat er in 2017 minimaal 120 postcoderoosprojecten worden gerealiseerd waarvan het rendement voor de leden ook nog eens hoger uitvalt dan de rendementen van de reeds gerealiseerde projecten.

Terug naar overzicht