Struisvogelpolitiek

19-04-2015 '} {seo_descr}

Afgelopen week presenteerde de Algemene Rekenkamer haar onderzoeksrapport “Stimulering van duurzame energieproductie (SDE+): haalbaarheid en betaalbaarheid van de beleidsdoelen”. De belangrijkste conclusie van het rapport is dat de doelen voor 2020 en 2023 niet gehaald worden wanneer het huidige beleid niet verandert.

Het is dan ook te betreuren dat de Algemene Rekenkamer ervoor heeft gekozen om haar persbericht zo op te stellen dat de media zonder het rapport zelf te hebben gelezen maar twee conclusies kan trekken op basis van dat persbericht: er moet sowieso geld bij én we kunnen ons geld beter in het buitenland investeren.

Koren op de molen van fervente tegenstanders van duurzame energie en feitelijk een vorm van framing. Immers: het rapport legt de vinger op de zere plek en komt met acht goede en concrete aanbevelingen richting de minister. Het persbericht doet echter vermoeden dat we aan een dood paard trekken en ons geld beter in het

buitenland kunnen verbrassen. Een gemiste kans.

Onbenut

Een belangrijk gegeven dat het rapport inzichtelijk maakt, is dat de energieproductie van gesubsidieerde technieken sinds 2008 26% lager uitvalt dan aangenomen op papier. Er wordt dus al 7 jaar 26% van de subsidies niet benut vanwege een lager energetisch rendement.

Hierbij komt dat een groot deel van de beschikte subsidies niet of pas heel laat wordt benut. Wanneer we bijvoorbeeld kijken naar de beschikkingen die in 2012 zijn afgegeven, zien we dat er van de 234 afgegeven beschikkingen op moment van schrijven 38 nog steeds niet gerealiseerd zijn. De kans dat dit alsnog gaat gebeuren, wordt almaar kleiner.

Biomassa bijstook

Opvallend: het rapport is zeer kritisch op de biomassa bijstook, de kurk waar het “duurzame” energiebeleid van minister Kamp en de VVD op drijft. Biomassa bijstook gaat fors gesubsidieerd worden en in 2020 zo’n 20% van de subsidies voor haar rekening zal nemen.

De Algemene Rekenkamer is heel stellig over het feit dat biomassa bijstook niet duurzaam is:

“Bij gebruik van houtresten duurt het volgens een recente studie vijf tot vijfentwintig jaar voor de co2-uitstoot is ‘goedgemaakt’ door nieuw groeiende bomen (Ros, Van Minnen & Arets, 2013). Als bossen worden gekapt om het hout direct te verbranden kan dit oplopen tot meer dan een eeuw. Bij de aanleg van plantages kan bovendien verdringing optreden van  landbouwgrond die voor voedsel wordt gebruikt.”

Het rapport staat ook stil bij het prijsopdrijvend effect dat massale biomassa bijstook zal hebben op de prijs van biomassa zelf en dat dit ertoe zal leiden dat het daardoor vervolgens weer minder rendabel wordt om biomassa bij te stoken.

Kortom: biomassa bijstook is geen duurzame oplossing; niet energetisch en zeker niet financieel. Hier komt bij dat het niet bijstoken van biomassa slechts 0,5% verschil zal maken in doel voor 2023.

Niet doen dus!

Goede suggesties

Het rapport geeft de minister zowel inzicht, voor zover hij dat zelf nog niet had, als concrete handvatten. Er wordt de minister een aantal zeer goede suggesties gedaan:

• Kies een realistisch scenario inclusief tijdspad en passend budget of stel je doelen bij;
• Houd rekening met minder productie per project en accepteer daarom overschrijving van het budget;
• Kijk niet naar de kostprijs van de energie maar naar de uit te keren subsidie;
• Zorg voor een correcte en transparante informatievoorziening richting de kamer;
• Ontwikkel een langetermijnstrategie richting 2050.

Subsidie beschikbaar stellen voor energieproductie in het buitenland hoort uiteraard niet bij de goede suggesties. De Algemene Rekenkamer heeft dit waarschijnlijk alleen maar prominent in haar persbericht opgenomen om iedereen meteen te laten begrijpen dat de huidige struisvogelpolitiek van minister Kamp van de zotte is en hij nu eindelijk eens aan de slag moet gaan.

Zijn reactie op het rapport was dan ook conform verwachting: de minister wil eerst de evaluatie van het Energieakkoord afwachten. En deze vindt pas plaats in 2016…

Terug naar overzicht